Vanaf 1 januari ben ik met pensioen. Dat heeft overigens niet tot een echt lege agenda geleid. Op allerlei manieren ben ik nog bij MS betrokken en niet op de laatste plaats bij MS onderzoek. Ik zie de geweldige activiteiten van jonge enthousiaste onderzoekers om nog meer te begrijpen van deze complexe ziekte en daardoor de weg vrij te maken voor een beter leven van degenen die erdoor getroffen zijn en zullen worden.
Voor mij is het niet te laat om betrokken te zijn bij cognitieonderzoek bij MS. Sterker nog, ik ben er al lang bij betrokken, omdat ik weet hoe belangrijk dat is voor mensen met MS en hun omgeving. Ze vertelden het mij in de spreekkamer en ik zag hoe ze er soms mee worstelden. Gelukkig treft het niet iedereen of in dezelfde mate. Waar sommigen veel klachten hadden en daardoor ook hun werk met moeite of niet meer konden doen, waren er anderen die geen hinder ondervonden en ook ingewikkeld werk optimaal konden blijven doen. De enorme variatie in het beloop van MS heeft mij altijd bezig gehouden.
Als er eenmaal ernstige klachten zijn, wordt het steeds lastiger om echte verbeteringen te bewerkstelligen. Voorkómen is een betere strategie, zoals bij veel dingen overigens. Helaas is niet alles te voorkomen, en dan volgen andere strategieën. Mensen zijn creatief in het vinden van oplossingen om minder last van klachten te hebben, zeker ook van cognitieve klachten. Maar hoe mooi zou het zijn als we samen erachter komen hoe we achteruitgang echt kunnen afremmen. Het Don’t be late project legt de lat hoog, zoals ook veel mensen met MS de lat voor henzelf hoog leggen. Maar met vereende krachten kunnen we ver komen. Bij de deelnemers en bij alle betrokken onderzoekers zie ik enthousiasme, motivatie, doorzettingsvermogen, de wil te slagen en een forse dosis van misschien wel het belangrijkste: vindingrijkheid.
Laat nou, vanwege de verfijnde patronen van de nerven op de bladeren, de geranium symbool staan voor vindingrijkheid! Ik zit erachter, ik kijk ernaar en laat me inspireren. Hopelijk kan ik ook mijn steentje bijdragen, al was het alleen maar door die inspiratie over te dragen.
Voorlopig zet ik de bloemetjes dus nog niet buiten. Ik blijf actief betrokken bij MS onderzoek, dat houdt ook mijn geest scherp.
Bernard Uitdehaag, emeritus hoogleraar neurologie en epidemiologie
